Nhằm đáp ứng nhu cầu giữ trẻ ở độ tuổi mầm non ở Nhật, các trường mẫu giáo ra đời với nhiều hình thức và quy mô khác nhau. Chọn trường nào phù hợp với hoàn cảnh của mình luôn là vấn đề nan giải đối với những bạn lần đầu cho con đi học mẫu giáo. Vì vậy, Nhật Bản – Những điều cần biết xin chia sẻ những vấn đề liên quan đến hệ thống Nintei kodomo-en ( 認定こども園 ).

Nintei kodomo-en gồm 4 hình thức保育園, 幼稚園, 地方裁量, 幼保連, tương ứng mỗi hình thức có những đặc trưng khác nhau.

PHẦN 1: 保育園 ( Hoikuen )

ƯU ĐIỂM

1. Hoikuen nhận bé từ 0 TUỔI đến 5 TUỔI, thậm chí nhiều Hoikuen nhận bé sơ sinh từ 57 NGÀY TUỔI, với điều kiện cả 2 VỢ CHỒNG CÙNG ĐI LÀM.
2. Thời gian giữ trẻ kéo dài. Đối với phụ huynh làm full-time ( 1 tháng giờ làm TRÊN 120 tiếng ) thì tiêu chuẩn gửi là 8 tiếng có thể kéo dài 11 tiếng. Đối với phụ huynh làm part-time ( 1 tháng giờ làm TỪ 46 – 84 tiếng ) thì tùy vào từng địa phương mà thời gian gửi trẻ quy định ngắn hơn, mức cao nhất có thể gửi là 8 tiếng. Tuy nhiên, vì số lượng nhận trẻ có giới hạn nên Shi sẽ xét ưu tiên những gia đình có hoàn cảnh khó khăn như cả ba mẹ đều làm full-time, gia đình neo đơn hay sống cùng ông bà, gia đình có người bệnh hay không, thu nhập thấp … Thời gian nhận bé thông thường từ 7 ~ 7:30 am.
3. Ngày nghĩ ÍT. Hầu hết Hoikuen sẽ nghĩ các ngày lễ trong năm và ngày chủ nhật. Đa số Hoikuen vẫn nhận giữ trẻ ngày thứ 7 nhưng cũng 1 số ít nghĩ cả ngày thứ 7. Trường hợp phụ huynh buộc phải làm việc ngày chủ nhật hoặc ngày lễ thì có thể đăng kí gửi tạm thời休日一時保育 nhưng không phải trường nào cũng có chế độ gửi tạm thời ngày nghĩ. Vì vậy bạn cần xác nhận thông tin tại Shi nơi bạn sinh sống để biết thêm chi tiết.
4. Chất lượng giáo viên tương đối tốt, tất cả giáo viên Hoikuen phải có chứng chỉ quốc gia 保育士. Giáo viên được đào tạo chuyên môn chăm sóc những bé từ 0 tuổi trở lên.
5. Hầu hết các Hoikuen đều cung cấp bữa ăn học đường ( 給食 ) mỗi ngày với giá tương đối thấp nhằm giúp phụ huynh giảm bớt gánh nặng chuẩn bị bento cho bé. Đối với những gia đình thu nhập thấp có thể xin Shi miễn giảm 1 phần hoặc miễn phí hoàn toàn tiền ăn của bé. Đối với những bé sơ sinh hoặc đang tuổi ăn dặm thì phụ huynh phải chuẩn bị sữa hoặc phần ăn riêng cho bé mang theo.
6. Vì phụ huynh của những bé học Hoikuen đều đi làm nên giáo viên sẽ tập trung vào việc rèn luyện tính kỷ luật cao và dạy bé sớm tự lập như tự thay quần áo, tự đi toilet, ăn 1 mình… nhằm giảm bớt áp lực cho ba mẹ.
7. Vì phụ huynh đều đi làm nên hội phụ huynh học sinh PTA ít hoạt động. Do đó, ba mẹ có nhiều thời gian tập trung vào công việc hơn so với các trường mẫu giáo khác.

NHƯỢC ĐIỂM

1. Vì số lượng nhận học sinh có giới hạn nên Shi chỉ ưu tiên những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Do đó, nếu không may mắn bạn khó chọn trường học cho con như ý muốn.
2. Học phí phụ thuộc vào tuổi của bé, thu nhập ba mẹ, thời gian giữ trẻ và mức hỗ trợ của từng địa phương. Vì vậy, dù học cùng 1 lớp, cùng độ tuổi nhưng có thể bé A sẽ được miễn phí, bé B sẽ có học phí khá cao. ( Học phí sẽ được chia sẽ chi tiết ở mục sau ).
3. Chương trình học đơn giản, ít hoạt động ngoại khóa, sân trường thường nhỏ hẹp, thậm chí có trường không có sân để các bé tự do vui đùa giờ giải lao, nên các bé sẽ được cô dẫn đi chơi định kỳ ở những công viên gần trường.
4. Thời gian học kéo dài, phụ huynh phải chuẩn bị nhiều đồ dùng cho bé mang theo.

CHI PHÍ

Bắt đầu tháng 10/2019, chế độ 無償化 ( Mushouka ) MIỄN HỌC PHÍ ( chỉ miễn học phí KHÔNG miễn tiền ăn, tiền giáo trình và các khoản phụ khác ) cho các bé TỪ 3 – 5 TUỔI.

Đối với những gia đình THU NHẬP THẤP nằm trong diện 住民税非課税世帯 có bé DƯỚI 3 TUỔI học Hoikuen sẽ được MIỄN HỌC PHÍ.
Ngoài ra, những gia đình bình thường ( không phải gia đình có thu nhập thấp ) có 2 CON TRỞ LÊN, nếu cùng học Hoikuen thì bé thứ 2 sẽ được GIẢM 1/2 HỌC PHÍ, bé thứ 3 trở lên sẽ được MIỄN HỌC PHÍ.

Học phí Hoikuen phụ thuộc vào thu nhập của cả hộ gia đình, tuổi của bé, và mức hỗ trợ của từng địa phương. Vì vậy, tùy theo mỗi địa phương mà mức học phí của Hoikuen sẽ khác nhau, bạn cần kiểm tra thông tin chi tiết tại địa phương bạn sinh sống.

Mỗi năm tiền học phí sẽ được điều chỉnh vào tháng 9. Phần tiền học phí từ tháng 4 – 8 sẽ được quyết định dựa vào thuế thị dân năm trước, tiền học phí từ tháng 9 – 3 sẽ được quyết đình dựa vào thuế thị dân của năm hiện tại. ( vd: bé nhập học 4/2021 thì tiền học phí phần từ tháng 4/2021 – 8/2021 sẽ được tính dựa vào tiền thuế thị dân của bạn vào năm 2020, còn tiền học phí phần từ tháng 9/2021 – 3/2022 sẽ được quyết định dựa vào tiền thuế thị dân của năm 2021 ).

ĐIỀU KIỆN

Hoikuen chỉ nhận những bé có ba mẹ đều đi làm, gia đình 2 vợ chồng chỉ có 1 thành viên đi làm, thành viên còn lại bị bệnh nặng cần nhập viện hoặc chăm sóc dài hạn.

Việc xét hồ sơ để nhận bé học Hoikuen phụ thuộc vào 3 yếu tố: điểm tiêu chuẩn ( 基準指数 ), điểm điều chỉnh ( 調整指数 ) và thứ tự ưu tiên ( 優先順位 ). Vì số lượng có hạn nên hồ sơ xét duyệt theo thứ tự ưu tiên phụ huynh có tổng số điểm từ cao xuống thấp.

Điểm tiêu chuẩn sẽ dựa vào tiêu chí: tổng số ngày làm trong tuần của ba mẹ, thời gian làm mỗi ngày, tính chất công việc ( ngành y, nghề giáo,…), tình trạng công việc ( khi nào bắt đầu công việc, đang tu nghiệp, tự kinh doanh…), tình trạng học ( tiếp tục học lên cao hay hoàn thành khóa học đang dang dỡ ), và trạng thái sức khỏe ( bị bệnh, bị thương,…).

Điểm điều chỉnh: gia đình neo đơn ( mẹ đơn thân hoặc bố đơn thân ), gia đình đông con ( ưu tiên những gia đình có anh chị em đang học Hoikuen ), gia đình vợ chồng cùng đi làm nhưng phải gửi con các trường tư với mức phí cao ( vd năm trước xin Hoikuen nhưng không được chấp nhận nên phải ở trạng thái đợi đợt xét duyệt tới ). Riêng những gia đình sống chung với ông bà khỏe mạnh thì sẽ GIẢM quyền ưu tiên, ngược lại ông bà bị bệnh cần người chăm sóc thì sẽ được quyền ƯU TIÊN.

THỨ TỰ ƯU TIÊN: nếu cùng điểm số thì Shi sẽ xét theo thứ tự ưu tiên cho những gia đình cư trú ở Shi lâu năm và có thu nhập thấp.

Mỗi địa phương có thang điểm riêng vì vậy bạn cần tham khảo lịch sử trong quá khứ địa phương mình sinh sống khoảng bao nhiêu điểm con mình được chấp nhận học Hoikuen, đồng thời lên kế hoạch chọn trường cụ thể để khả năng được nhập học là cao nhất.

CHIẾN LƯỢC

Nếu bạn có kế hoạch đi làm lại sau khi nghĩ dưỡng sinh con 8 tuần sau khi sinh và thời gian chăm con là 18 tháng tính từ ngày kết thúc tuần thứ 8 sau khi sinh thì bạn cần phải tìm hiểu thông tin về chế độ và các trường Hoikuen địa phương mình sinh sống càng sớm càng tốt ( cá nhân tôi cho rằng bạn nên tìm hiểu trước khi có kế hoạch sinh con hoặc lúc đang mang thai thì tốt hơn. )

1. Tham khảo thông tin số lượng thông kê bé không được nhận vào Hoikuen hàng năm ( 待機児童 ), tình trạng đợi ngắn nhất và dài nhất là bao lâu. Tham khảo thang điểm xét duyệt để ước tính khả năng được nhập học của bé. Trường hợp bạn nghĩ rằng khả năng nhập học của con mình trong tương lai thấp thì có thể tìm thông tin ở các Shi lân cận và lên kế hoạch chuyển nhà.
2. Tham quan các trường Hoikuen trong khu vực để có cách nhìn tổng quát về môi trường sinh hoạt trong trường, quy mô và thiết bị trong trường, lứa tuổi các bé đang học, số lượng học sinh…
3. Thông thường những trường lớn rất được yêu chuộng vì vậy bạn nên tham quan thêm các trường Hoikuen quy mô nhỏ như 家庭保育園 hoặc小規模保育園 để tăng sự lựa chọn. Đừng quên so sánh ưu và nhược điểm những trường Hoikuen quy mô nhỏ và trường Hoikuen thông thường trước khi quyết định xin cho con mình nhập học.
4. Để tăng điểm ưu tiên, bạn nên gửi con mình ở các trường tư 認可外（無認可）保育園 hoặc ベビーシッター vài tháng trước khi nộp hồ sơ xét duyệt.

Ví dụ: con bạn sinh tháng 6/2021 và dự định tháng 4/2022 bạn cho con học Hoikuen thì tháng 4 – 5/2021 bạn nên thu thập đầy đủ thông tin về chế độ Hoikuen ở Shi, danh sách các trường,…Sau khi sinh xong, khoảng tháng 8-9/ 2021 bạn xin tham quan các trường Hoikuen trong khu vực. Từ tháng 10 – 12/ 2021 chuẩn bị và hoàn tất hồ sơ nộp ( bạn nên tham khảo thông tin chi tiết ở địa phương khi nào nhận hồ sơ ). Khoảng tháng 1 – 2/ 2022 thông báo kết quả và nếu con bạn được nhập học thì tháng 4/ 2022 sẽ bắt đầu nhập học chính thức.

Cũng có 1 số ít Hoikuen chấp nhận nhập học tháng 10 nhưng rất hiếm, nhìn chung phổ biến vẫn là tháng 4. Ngoài ra, thông thường những bé 0 tuổi sẽ dễ nhận hơn những bé lớn vì thời gian nuôi dưỡng con theo quy định pháp luật tối đa 18 tháng ( có cty cho phép kéo dài ) nên xu hướng các bà mẹ thường gửi con sau 1 tuổi. Tuy nhiên, do thời gian nộp hồ sơ xét duyệt là từ tháng 10 – 12 hàng năm nên những bé sinh tháng 10 tương đối bất lợi.

Nội dung nộp hồ sơ gồm những gì và thời gian nộp cụ thể sẽ được thông báo trên trang web của địa phương, vì vậy chậm nhất là cuối tháng 9 bạn nên liên lạc với Shi để biết thêm chi tiết.

Hi vọng những thông tin này hữu ích với bạn.

Tiếp theo, Nhật Bản – Những điều cần biết xin chia sẽ những thông tin liên quan đến PHẦN 2: 幼稚園 ( Yōchien )

Lưu ý: tôi chỉ chia sẻ những thông tin về các trường Yōchien thông thường, KHÔNG chia sẻ về các trường Yōchien quốc tế hay các trường Yōchien danh môn.